Parafia Rzymskokatolicka
Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
w Gręboszowie

Terytorium parafii:

Biskupice, Gręboszów, Karsy, Lubiczko, Okręg, Ujście Jezuickie, Wola Gręboszowska, Zawierzbie.

Historia kościoła

Obecny kościół został zbudowany w 1650 z fundacji Franciszka Dębińskiego, wojewody krakowskiego, starosty bocheńskiego i wielickiego. Konsekrowany przez bpa Mikołaj Oborskiego 8 IX 1675 r. W XIX w. kilkakrotni rozbudowywany - w 1863 r. dobudowano nawę południową, w 1864 r. podwyższono wieżą a w 1875 r. dobudowano nawę północną. Kościół barokowy, zbudowany z cegły z użyciem kamienia, otynkowany, trzynawowy, bazylikowy. W oknach witraże wykonane po roku 1920 w Zakładzie Witraży Stanisława Gabriela Żeleńskiego w Krakowie. Pięć ołtarzy neobarokowych z II poł. XIX w. lub pocz, XX w. W ołta­rzu głównym obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem w typie Matki Boskiej Śnieżnej z XVII w., otoczony miejscowym kultem. W ołtarzach bocz­nych obrazy: św. Anny Samotrzeć z XVII w. i św. Józefa z XVIII w. Chrzcielnica marmurowa z II poł. XVII w. Lawaterz z czarnego mar­muru z herbem Jastrzębiec z II poł. XVII w.

Parafia w Gręboszowie powstała prawdopodobnie w XIII wieku z fundacji rycerskiej. Pierwsza wzmianka o niej pochodzi z 1326 roku. Wspomina o tym niemiecki historyk Theiner w dziele pt. "Księga rachunków dziesięciny", gdzie pisze o „plebanie Gremboszowskim" płacącym regularnie dziesięcinę. Nieco później kronikarz Jan Długosz pisze: „Gramboszów, wieś mająca kościół parafialny drewniany, poświęcony N. P. Maryi...".

Do 1772 roku dekanat był w Opatowcu. Wówczas do parafii gręboszowskiej należały następujące wsie: Gręboszów, Wola Gręboszowska, Karsy, Lubiczko, Wola Żelichowska, Zapasternicze i Zalipie. Po rozbiorze Polski do parafii przyłączono Borusowę, Hubenice, Kozłów, Biskupice i Zawierzbie należące dotychczas do parafii Nowego Miasta Korczyna oraz Bieniaszowice, Pałuszyce i Ujście Jezuickie, należące przedtem do Opatowca w Królestwie.

Od tego czasu, wraz z upływem lat, obszar naszej parafii systematycznie się pomniejszał. Wokół powstawały nowe kościoły, zatem i parafie, skupiające wsie znajdujące się w ich pobliżu. W 1925 roku odłączyło się Zalipie, w 1958 roku Zapasternicze i Żelichów, a także Hubenice, Kozłów i Borusowa, w 1971 roku Wola Żelichowska, w 1984 Bieniaszowice, a w 1997 Pałuszyce. Od tego czasu nie zaszły żadne zmiany.

Nasza parafia posiada piękny zabytkowy kościół, o którym Jakub Bojko w „Okruszynach z Gremboszowa" pisał, iż należy do „najwspanialszych na Powiślu". Do dzisiaj często nazywany jest „perłą baroku nadwiślańskiego". Pierwotny drewniany kościół (pod koniec XV wieku gruntownie odnowiony przez dziedziczkę Gręboszowa-Konstancję Burzyńską) istniał w Gręboszowie do 1635 r. Obecny został wybudowany w 1650 roku za czasów proboszcza Melchiora Mączyńskiego, z fundacji wnuka Konstancji - Franciszka Dębińskiego - wojewody krakowskiego, starosty bocheńskiego i wielickiego. Konsekracji dokonał w 1675 roku biskup Mikołaj Oborski, sufragan krakowski. W XIX wieku kościół był baroku nadwiślańskiego". Pierwotny drewniany rozbudowywany w kilku etapach z fundacji Józefa i Zofii Załuskich: w 1863 r. dobudowano nawę południową, w 1864 r. podwyższono wieżę a w 1875 r. dobudowano nawę północną. W 1915 r. kościół został uszkodzony w wyniku działań wojennych, spalone zostały dachy, hełm wieży i częściowo wyposażenie wnętrza, zniszczeniu uległa także fasada świątyni. Po zakończeniu wojny zniszczenia odbudowano.

ARCHITEKTURA. Barokowy, zbudowany z cegły z użyciem kamienia, otynkowany. Trójnawowy, bazylikowy z krótkim prezbiterium, przy którym od północy wieża i zakrystia a od południa dawny skarbiec. Przy korpusie od zachodu kruchta. Na zewnątrz kościół o podziałach ramowych, nakryty dachami dwuspadowymi i pulpitowymi, pobitymi blachą. Fasada zachodnia dwukondygnacjowa, trójosiowa, rozczłonowana pilastrami i gzymsami, zwieńczona trójkątnym szczytem z okulusem, poniżej płaskorzeźba NMP oraz we wnękach rzeźby: św. Józefa i Joachima. Kruchta formą nawiązująca do fasady z rzeźbami św. Stanisława Kostki i św. Kazimierza z początku XX w. Wieża kwadratowa, czterokondygnacjowa, nakryta dachem namiotowym. Wnętrze nakryte sklepieniami kolebkowymi na gurtach, o spłaszczonym łuku, w nawach bocznych sklepienia krzyżowe. Ściany rozczłonkowane pilastrami, arkady międzynawowe zamknięte półkoliście. W wejściach trzy portale marmurowe, dwa z nich uszate, jeden z herbem Rawicz, trzeci z datą 1861. W głównym ołtarzu jest obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem, w typie Matki Bożej Śnieżnej. W oknach witraże wykonane po roku 1920 w krakowskiej firmie Żeleńskich.

Duszpasterze

• Ks. Wiesław Babiarz

  proboszcz
  data święceń 1989-06-04
  w parafii od 2007-11-01
  

Grupy religijne w parafii

• Akcja Katolicka
  Caritas
  Dziewczęca Służba Maryjna
  Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży
  Lektorzy
  Ministranci
  Róże Żywego Różańca
  Świeccy Szafarze Komunii św.